GTHN - Khi thấy một người ở đỉnh cao vinh quang, có bao giờ bạn tự hỏi rằng: Tại sao anh ta lại có thể thành công đến thế? Tại sao tôi thông minh hơn, có trình độ học vấn hơn, nhưng tôi lại không thể tiến xa như người ấy? Tất cả những thành công mà bạn tưởng chừng như họ đạt được “sau một đêm” ấy thật ra là kết quả của một quá trình nỗ lực làm việc trong nhiều năm. Đó là khoảng thời gian dài cần thiết để chuẩn bị cho một khoảnh khắc thăng hoa.
Em trai Ron Chapman của tôi đã không thành công chỉ sau một đêm nhờ thần may mắn, mà bởi Ron đã làm việc chăm chỉ suốt 20 năm trong lĩnh vực truyền thanh trước khi nhận được giải thưởng quốc gia. Ron luôn lạc quan và nhìn cuộc sống với góc nhìn hài hước. Em có khả năng đánh giá vấn đề nhanh nhạy và sẵn sàng lao vào làm việc hết mình, dù đó là những công việc có giải thưởng không đáng kể hoặc thậm chí chẳng có chút hứa hẹn gì.
Khi được hỏi về thời đi học, Ron thường nói: “Ước mơ lớn nhất của tôi là trở thành một người giới thiệu đĩa hát trên truyền hình, vì vậy tôi chấp nhận bỏ qua tất cả những gì tôi nghĩ là sẽ không giúp ích cho ước mơ của tôi”. Với tinh thần này, Ron chỉ tập trung vào những việc cần thiết và có liên quan đến công việc tương lai của mình.
Cách duy nhất khiến Ron chịu học bài là cho phép em đọc to lên như đang đọc trên đài phát thanh. Em vào phòng riêng, mở một bản nhạc nhẹ và nói với các thính giả tưởng tượng của mình rằng: “Hôm nay chúng ta sẽ đọc một chương trong vở Ivanhoe”; nhưng hiếm khi em đọc trọn vẹn một chương bởi vì em thường phải dừng lại giữa chừng để trò chuyện, thảo luận như thể đó là buổi nói chuyện thật sự.
Ron không thích sách bởi theo em, việc đọc sách chiếm rất nhiều thời gian nên em đã nghĩ ra cách để không phải làm các bản báo cáo kết quả đọc sách. Trong năm cuối ở trường trung học, hàng tháng thầy giáo yêu cầu học sinh phải đọc một chương trong quyển Cuốn theo chiều gió để viết báo cáo chuyên đề. Ron đã nghĩ rằng nếu em có một bài về cả cuốn sách Cuốn theo chiều gió thì em có thể hoàn thành yêu cầu của cả năm học chỉ bằng một lần bài tập. Ron đã nhờ một người bạn viết bản tóm tắt thật dài và nhờ mẹ đánh máy giúp. Mẹ tôi luôn sẵn sàng làm mọi việc để giúp Ron và đúng như em dự đoán, bài viết đó đã được điểm A và Ron cũng được xét miễn làm bài cho cả năm.
Mọi việc thật tốt đẹp cho đến ngày mẹ tôi đi họp phụ huynh. Bà đã than phiền với thầy giáo rằng bà không biết làm sao để khuyến khích Ron đọc sách. Thầy giáo rất ngạc nhiên: “Ron vừa mới đọc xong quyển Cuốn theo chiều gió mà!”.
- Cuốn theo chiều gió ư? Nó chưa bao giờ đọc quyển sách này cả.
Khi mẹ về nhà và hỏi Ron về cuốn sách. Ron cũng ngạc nhiên không kém khi nói: “Mẹ đã đánh máy bài tập đó giúp con mà!”. Có lẽ mẹ tôi đã không hề chú ý đến những nội dung mà mẹ đánh máy.
Hôm sau thầy giáo bỏ điểm A của Ron và thay vào đó là một con số không, khiến điểm trung bình môn tiếng Anh của em bị kéo xuống thấp và thế là cuối năm em chỉ vừa đủ điểm lên lớp.
Trong khi mẹ tôi lo lắng về kết quả học tập kém cỏi đó thì Ron lại đang loay hoay với máy ghi âm, tìm cách phỏng vấn những ngôi sao nổi tiếng ở bờ biển Salisbury. Ron đã xoay xở bằng mọi cách để vào được phòng thay quần áo và kết bạn với các ngôi sao nổi tiếng. Bản ghi âm các cuộc phỏng vấn này đã được đài phát thanh WHAV sử dụng ngay. Không một phóng viên nào của WHAV tiếp cận được những ngôi sao này và vì thế Ron đã mang lại vinh quang và uy tín cho đài. Khi Ron tốt nghiệp trung học, WHAV đã nhận em vào làm việc và cho phép em đảm trách một chương trình riêng.
Tưởng như Ron đã thực hiện được ước mơ cuộc đời mình, nhưng rồi em phải gia nhập quân đội và chuyển sang Hàn Quốc. Trên chuyến tàu sang Hàn Quốc, Ron nghe thông báo rằng sáng mai toàn đội sẽ được phân công lao động trong suốt hai tuần. Ron liền nghĩ cách làm thế nào để tránh những công việc nhàm chán để dành thời gian làm những công việc yêu thích. Sáng hôm sau, Ron cầm một quyển sổ và đứng cạnh viên chỉ huy. Khi viên chỉ huy ra lệnh cho nhóm đầu tiên làm nhiệm vụ cạo sơn, nhóm thứ hai chùi sàn nhà, thì Ron vừa ghi chép vừa gật đầu nói “Tốt lắm” như để xác nhận. Viên chỉ huy đã cố lắm mới dám hỏi em đang làm việc gì trên tàu.
- Tôi phụ trách chương trình tài năng.
- Ron nhanh nhẹn trả lời. Không muốn để mọi người nghĩ rằng mình không biết gì hoặc không được cập nhật thông tin, viên chỉ huy cũng gật đầu bảo “Ồ đúng rồi! Chương trình biểu diễn tài năng”. Trong suốt hai tuần sau đó, ai cũng nghĩ rằng Ron được cấp trên giao nhiệm vụ làm một chương trình biểu diễn tài năng nên không ngạc nhiên khi thấy Ron liên tục hỏi các thành viên trên tàu về năng khiếu, sở trường của họ. Ron đã chuẩn bị một buổi biểu văn nghệ vào đêm cuối cùng trước khi tàu cập bến. Với khiếu hài hước của mình, Ron đã diễn một vở kịch sống động gồm nhiều màn, trước sự phấn khích và những tràng vỗ tay nồng nhiệt của binh lính.
Sau khi ở Hàn Quốc vài tuần, Ron được chính phủ tuyên dương vì những hành động cổ vũ, khích lệ tinh thần binh sĩ trên tàu. Có lẽ Ron là người duy nhất nhận được lời khen thưởng vì đã tránh né công việc!
Tại Hàn Quốc, Ron được giao phụ trách Đài Tiếng Nói của Quân đội Liên Hiệp Quốc. Câu nói “Chào buổi sáng” của anh đã trở thành câu khẩu hiệu quan trọng cho toàn quân đội. Ron đã cố gắng để loại bỏ giọng Boston địa phương, trau dồi thêm vốn ngôn ngữ và phát triển các kỹ năng thiết yếu của một phát thanh viên chuyên nghiệp. Một vài thương gia Hàn Quốc thích cách phát âm rõ ràng của Ron đã đến đề nghị em dạy họ đàm thoại tiếng Anh. Cuối cùng, Ron đã trở thành thầy giáo dạy tiếng Anh tại trường Đại học Seoul. Tiếng tăm của Ron ngày càng vang xa, em được yêu cầu thực hiện chương trình dạy phát âm tiếng Anh cho người Hàn Quốc trên truyền hình.
Chương trình này nhanh chóng nổi tiếng và được bình chọn là chương trình có lượng khán giả xem nhiều nhất.
Rất nhiều đồng đội của Ron sau khi hoàn thành nghĩa vụ quân sự đã trở về nhà nhưng Ron vẫn tiếp tục ở lại Triều Tiên để trau dồi kiến thức, học hỏi thêm kỹ năng để chuẩn bị cho nghề nghiệp mà em mơ ước. Ron đã biết bỏ qua những gì không có ích cho ước mơ của mình và cống hiến sức sáng tạo cho những gì em nghĩ là cần thiết cho công việc tương lai.
Còn bạn thì sao? Bạn đã kiểm soát được cuộc sống và nắm giữ ước mơ của mình chưa? Nếu câu trả lời là chưa thì bạn hãy bắt đầu ngay bây giờ, từ những điều cơ bản nhất.
Nghiên cứu tính cách con người – TÔI LÀ AI?
Bạn có chắc rằng mình đã hiểu hết về bản thân? Bạn tự đánh giá mình là người như thế nào? Thuộc mẫu tính cách ra sao? Oswald Chambers nói rằng: “Tính cách là nét đặc trưng riêng biệt của mỗi con người, giúp chúng ta phân biệt giữa người này và người khác”. Còn triết gia Hy Lạp Hippocrates lại nhận định rằng nếu có thể đơn giản hóa những tính cách nổi bật của con người rồi phân nhóm, xếp loại và đặt tên, thì mọi người có thể hiểu nhau dễ dàng hơn. Trong quá trình nghiên cứu, ông đã chia thành 4 loại tính cách khác nhau: Lạc quan - kiểu người sôi nổi và vui vẻ; Quyền lực - kiểu người của hoạt động và kiểm soát mọi việc; Trầm tĩnh - kiểu người hay suy nghĩ và muốn mọi việc phải thật hoàn hảo; và Ôn hòa - kiểu người biết cân bằng cuộc sống, yêu thích hòa bình, không muốn đấu tranh và e ngại những va chạm.
Cuộc hôn nhân của vợ chồng tôi đã biến chuyển rất nhiều sau khi chúng tôi khám phá học thuyết của triết gia Hippocrates. Trước đó, tôi luôn nghĩ rằng chồng tôi là người duy nhất cho rằng bất kỳ vấn đề nào cũng có thể được giải quyết hợp lý nếu biết cách lên kế hoạch chi tiết. Còn anh thì nghĩ tôi là người duy nhất xem việc hưởng thụ bản thân quan trọng hơn tất cả. Khi tôi nhận ra anh là kiểu người trầm tĩnh và trên thế giới có hàng triệu người giống anh, tôi đã thay đổi cách nhìn về anh. Còn anh, khi biết tôi thuộc kiểu người lạc quan, anh mới hiểu rằng với người lạc quan, việc thích sống vui vẻ không có nghĩa là sống thiếu mục đích. Lần đầu tiên sau hơn 15 năm chung sống, chúng tôi bắt đầu chấp nhận con người thật của nhau và không còn ý định biến đổi người bạn đời của mình nữa.
Khi nghiên cứu kỹ hơn về học thuyết này, chúng tôi còn phát hiện ra rằng cả hai đều có khá nhiều tính cách thuộc kiểu người quyền lực. Điều này giải thích cho việc bao nhiêu năm qua, cả hai đã cố kiểm soát và thay đổi lẫn nhau. Đúng với tính cách của mình, sau khi phát hiện điều này, tôi muốn chia sẻ ngay với mọi người. Tôi đã mời 10 cặp vợ chồng đến nhà và tổ chức trò chơi tính cách. Trải nghiệm thực tế này thật thú vị, bỗng nhiên đám mây che phủ được vén lên và mọi người lần đầu tiên nhìn thấy được con người thực của nhau. Mọi người thẳng thắn bày tỏ các quan điểm. Với những người có tính cách lạc quan thì: “Bây giờ thì chúng tôi hiểu tại sao bạn lúc nào cũng vui vẻ và nói nhiều!”. Với những người quyền lực: “À, thì ra đó là lý do tại sao bạn lúc nào cũng muốn kiểm soát chúng tôi”. Với người trầm tĩnh: “Nếu làm việc với mẫu người này, bạn cần phải chính xác”; còn với người ôn hòa: “Tôi sẽ không còn thắc mắc khi thấy bạn chẳng bao giờ biểu lộ cảm xúc và luôn né tránh mọi rắc rối”.
Chỉ trong một buổi tối, dù kiến thức còn hạn chế, nhưng tôi cũng thấy rõ rằng học thuyết này có tác dụng thực sự. Mọi người trở nên thân thiện hơn khi đã hiểu rõ về nhau.
Từ đó, tôi trở nên say mê nghiên cứu tính cách con người. Tôi đọc sách báo, tham khảo tài liệu, quan sát cuộc sống xung quanh để tìm thêm những dẫn chứng minh họa cho học thuyết này. Tôi bắt đầu nhận được nhiều lời mời diễn thuyết. Đây là bước đệm đưa tôi đến một nghề nghiệp mới - nghề giúp mọi người trả lời câu hỏi “Tôi là ai?”.
Tính cách là sự thể hiện ra bên ngoài bản chất thật sự trong con người của chúng ta. Mỗi chúng ta khi sinh ra đã sở hữu sẵn một khuôn mẫu hành xử nhất định trước các tình huống khác nhau của cuộc sống. Chúng ta không phải là những trang giấy trắng để số phận viết chữ lên đó. Nếu khi sinh ra tôi là người tính cách lạc quan thì tôi lúc nào cũng sẽ lạc quan và có thể nhanh chóng thoát khỏi tình trạng tiêu cực. Nếu khi sinh ra tôi là người quyền lực thì tôi sẽ không chịu để tình trạng tiêu cực làm tôi chán nản và sẽ hành động ngay khi có thể. Nếu khi sinh ra tôi là một người trầm tĩnh thì tôi sẽ có khuynh hướng cân nhắc mọi việc một cách cẩn thận. Còn nếu khi sinh ra tôi là một người ôn hòa thì tôi luôn biết cân bằng cuộc sống, hiếm khi thể hiện tình cảm và né tránh mọi rắc rối. Vì thế, cách hiệu quả nhất để hiểu rõ một con người là nhìn vào cách hành xử, cách phản ứng của người đó trước những tình huống trong cuộc sống.
Liệu có mối liên hệ nào giữa ước mơ và tính cách con người không? Câu trả lời là có! Khi bạn đã hiểu rõ bản thân mình, cũng như hiểu được những người xung quanh, bạn sẽ có những cách ứng xử phù hợp, sẽ chấp nhận những trạng thái tâm lý hiển nhiên để chuẩn bị tâm thế thật tốt cho ước mơ của mình. Bạn hãy xem bảng phân tích sau về những điểm mạnh cũng như điểm yếu của từng mẫu tính cách:
Lạc quan – Mẫu tính cách được ưa chuộng
Cách nhanh nhất để nhận diện người lạc quan là từ những câu chuyện liên tục và đầy phấn khích của họ. Những người này thường cho rằng: “Nếu không có tôi, bữa tiệc này sẽ nhàm chán biết bao” hoặc “Tôi nghĩ rằng cách kể chuyện của tôi thú vị hơn của anh”,... Những ai không thuộc loại tính cách này sẽ thấy kiểu phát biểu ấy là sự tự mãn, nhưng đó lại là những suy nghĩ rất thật mà người lạc quan chia sẻ với mọi người. Người lạc quan biết nhận ra những lỗi lầm của mình, và dễ dàng tha thứ cho bản thân cũng như người khác. Ở bên cạnh mẫu người này, chúng ta cảm thấy dễ chịu, thoải mái và không quá áp lực.
Trầm tĩnh – Mẫu người cầu toàn
Mẫu tính cách này trái ngược với người lạc quan. Người lạc quan thường nói nhiều mà chưa kịp suy nghĩ, còn người trầm tĩnh thì suy nghĩ sâu sắc nhưng lại ít khi nói ra. Đây là mẫu tính cách thích hợp với những công việc liên quan đến con số, dữ liệu và chi tiết. Mẫu tính cách Lạc quan và Trầm tĩnh khi được kết hợp lại sẽ bổ sung cho nhau những ưu khuyết điểm, khiến công việc cũng như các mối quan hệ hợp tác nhanh chóng thành công.
Khi con gái Marita của tôi mở công ty riêng, mọi người đều thắc mắc không hiểu sao con bé lại chọn Marilyn – cô bạn Trầm tĩnh – làm người trợ lý điều hành. Tuy nhiên, đó lại là sự lựa chọn mang đến kết quả tốt đẹp. Với tính cách lạc quan, Marita đảm nhiệm công việc đối ngoại, giao dịch khách hàng, tìm kiếm và duy trì các mối quan hệ còn Marilyn sẽ tuyển dụng nhân viên, xử lý các công việc hành chính, quản lý số liệu, thống kê tài chính, lập kế hoạch,... Sự hợp tác và phân chia công việc theo thiên hướng và khả năng của từng người đã giúp công ty con gái tôi ngày một phát triển.
Quyền lực – Mẫu người của uy quyền và sự kiểm soát
Những người quyền lực thường có thiên hướng lãnh đạo và là người thành công trong sự nghiệp. Đối với mẫu người này, giá trị của con người được đo bằng thành công của cá nhân. Họ luôn có bầu nhiệt huyết vô tận, thể hiện quan điểm sống rất rõ ràng và luôn muốn vươn đến đỉnh cao nhất của vinh quang; vì thế, trong tất cả những tính cách, đây là tính cách có khuynh hướng dễ đi đến chỗ cực đoan nhất.
Ôn hòa – Mẫu người biết cân bằng cuộc sống
Đây là loại người nhất quán trong hành động, chuẩn mực trong cách sống. Điểm mạnh của mẫu người này là khả năng giữ được bình tĩnh trong những tình huống căng thẳng của cuộc sống. Tuy nhiên, vì luôn hướng đến việc cân bằng và tìm kiếm điểm tựa an toàn nên mẫu người này rất khó thích nghi với sự thay đổi. Đặc điểm này đôi khi sẽ ngăn cản người ôn hòa ra quyết định hoặc biểu lộ cảm xúc thật của mình.
Theo nội dung của cuốn sách Dám Ước Mơ của nữ tác giả Florence Littauer