Có một hiệu ứng tâm lý mang tên: định luật rượu và nước bẩn. Định luật này nói rằng bạn đổ một thìa rượu vào thùng nước bẩn, bạn vẫn sẽ có một thùng nước bẩn; nếu bạn đổ một thìa nước bẩn vào thùng rượu, bạn cũng sẽ có một thùng nước bẩn.
01
Tôi luôn luôn nói về vấn đề này với bạn bè và người thân của mình: "gần mực thì đen, gần đèn thì rạng". Thực ra, nếu đặt ở tầng tâm lý, thì nó cũng chính là định luật rượu và nước bẩn mà chúng ta vừa nói ở trên.
Trông có vẻ là một đạo lý vô cùng giản đơn, nhưng rất nhiều người trong chúng ta lại bị người xung quanh đồng hóa, rồi dần dần đánh mất đi nguyên tắc và tiêu chuẩn của mình, một chuyện dường như có vẽ rất dễ làm, tới cuối cùng lại chẳng dễ như vậy. Đáng sợ nhất đó chính là một người không có tư tưởng của riêng mình, một người nếu ngay cả năng lực tư duy độc lập cũng không có thì làm sao mà nói tiếp được tới chuyện sau này?
Ngày còn học đại học, tôi có một người bạn B, chính là kiểu "không biết tư duy" điển hình. Cô ấy và một người bạn A chung phòng kí túc, A ngủ dậy, B cũng dậy theo; A đi ăn cơm, B cũng đi ăn cơm; A đau bụng không đi ăn, B hôm đó cũng nhịn; A chơi điện tử, B cũng chơi cùng; A muốn học bài, B lại ngồi lướt mạng…
Thật ra thì những trường hợp như này trong cuộc sống có lẽ cũng không phải là hiếm. Có những người chỉ biết trông chờ và làm theo người khác. Nếu A là người yêu học hành, vậy B có lẽ sẽ học hành tốt hơn, nhưng nếu A không phải người chú tâm trong chuyện học hành thì sao? B sau này liệu có quay trở lại trách ngược cô bạn kia?
Rất nhiều chuyện trong thời gian ngắn ta chưa thể nhìn ra kết quả, nhưng sau một khoảng thời gian, nó sẽ trở nên rất rõ nét. Nếu bạn cứ giữ cái trạng thái làm theo người khác như vậy, bản thân sẽ rất dễ mất đi chính kiến, tư duy. Nói như vậy không phải để khuyên mọi người không kết bạn, mà là để bạn biết rằng, nhất định phải có cho mình tư duy và mục tiêu phấn đấu riêng, nếu cứ chỉ biết nhìn theo người khác, bạn sẽ chỉ ngày một lạc hướng trên con đường thực sự dành cho mình mà thôi.
Trên con đường trưởng thành, thứ không thể thiếu được nhất chính là sự cô đơn
Nhưng thứ mà nhiều người sợ hãi, không phải cô đơn, mà là ánh mắt mọi người nhìn về phía mình.
Trên thực tế, người quan tâm bạn nhất, chỉ có chính bạn mà thôi, những người khác, nói thật ra là chẳng rảnh để mà chú ý tới bạn.
Trong cuốn tiểu thuyết mang tên "Bắt trẻ đồng xanh", có một phân đoạn như này:
Holden và Sally cùng nhau đi trượt băng, cả hai người đều trượt không giỏi, trong mắt Holden, hai người họ quả thực rất tệ trong khoản này, cậu cảm giác như tất cả mọi người trên sân băng đều đang cười nhạo mình.
Thực ra thì sự chú ý của mọi người xung quanh đều dồn vào nhưng người trượt đẹp mắt, nhiều lắm thì cũng chỉ nhìn lướt qua bọn họ một chút.
Cũng giống như khi kết quả nào đó được đưa ra vậy, người duy nhất luôn nhận được ánh hào quang chỉ có người đứng nhất, chứ không phải mấy người xếp cuối cùng. Hay cũng giống như việc hôm nay bạn đã làm điều gì đó khiến mình cảm thấy xấu hổ, cả ngày nghĩ tới việc đó khiến bạn không dám ngẩng cao đầu, lúc nào cũng sợ người khác chê cười mình, nhưng thực tế là ban đầu, có thể người khác sẽ chủ ý tới bạn rồi cười một hai câu, nhưng sau đó họ đều sẽ quên hết, người duy nhất còn nhớ điều này chỉ có bạn mà thôi, ai ai vốn dĩ cũng có cả đống những mối bận tâm rồi, nên đừng quá quan trọng hóa bản thân lên như vậy.
Rất nhiều người luôn sống trong ánh nhìn của người khác mà không biết rằng nó đang âm thầm bao bọc và kìm hãm bạn. Nếu đã lựa chọn tiến về phía trước, vậy thì hãy lựa chọn lên đường một mình, chứ đừng chăm chăm đi theo bước chân của người khác. Đường của mình, nên, và vốn dĩ vẫn phải là tự mình bước đi.
Đáng sợ hơn cả không cầu tiến là giả vờ nỗ lực
Thực ra có rất nhiều người, một bên nói mình sẽ cố gắng nỗ lực, một bên lại chỉ là đang an ủi bản thân. Nói đi thư viện, nhưng lại ngồi trong thư viện chơi game, nói là quyết tâm ra quán cà phê làm việc, cuối cùng lại ra đó bắt wifi lướt mạng.
Nỗ lực thực sự không đơn thuần chỉ là hình thức, bạn không cần phải nói với bất kì ai, bạn chỉ cần âm thầm nỗ lực rồi sau đó làm kinh ngạc tất cả mọi người. Nếu có thể không ngừng tiến về phía trước, thực ra là bạn đã chiến thắng rất nhiều người bình thường rồi, bởi lẽ xung quanh bạn vẫn tồn tại rất nhiều người lấy cái cớ nỗ lực ra để tự lừa gạt chính mình. Và đây mới là điều đáng sợ nhất, bởi lẽ sống trong cái ảo tưởng như vậy quá lâu sẽ rất dễ khiến bạn lạc lối, mất phương hướng.
Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng. Bạn tất nhiên có thể giao tiếp bạn bè, bạn cũng có thể đưa ra rất nhiều lựa chọn, nhưng điều quan trọng nhất là đừng đánh mất mình, đừng biến mình thành con búp bê vô tri trong mắt người khác. Bạn cần phải có cho mình năng lực tư duy, khả năng độc lập, đừng sợ con đường phía trước sẽ ra sao, bạn chỉ cần lập ra mục tiêu rõ ràng rồi kiên trì tiến về phía trước là đủ.
Hãy có cho mình tư tưởng linh hoạt, dám thay đổi bản thân, dẫu sao thì con ếch trong nồi nước ấm cũng đáng sợ hơn trực tiếp đâm bạn một nhát từ phía sau rất nhiều!
Thiên VyTheo Trí Thức Trẻ
