Đạo lý từ câu trả lời của Lão Tử về câu hỏi “Vì sao về già răng rụng hết mà lưỡi vẫn còn?”
Lão Tử là một ẩn số của lịch sử Trung Hoa, nhiều tài liệu cho rằng vị triết gia này là người nước Sở ( nay thuộc tỉnh Hà Nam, Trung Quốc), làm quan nhà Chu. Thậm chí, một số truyền thuyết còn ghi lại rằng khi sinh ra ông râu tóc bạc trắng vì nằm trong bụng mẹ 70 năm mới ra đời, chính vì thế mới có tên là Lão Tử - Người thầy già.
Lão Tử là người có ảnh hưởng mạnh mẽ lên nền triết học Trung Quốc bằng cuốn Đạo Đức Kinh với 81 chương gần 5.000 chữ, khiến ông được công nhận là ông tổ Đạo giáo, phát triển Đạo giáo thịnh vượng bên cạnh hai trường phái lớn là Phật giáo và Nho giáo.
Trong cuốn Đạo Đức Kinh có đoạn Thương Dung hỏi Lão Tử “Vì sao về già răng rụng hết mà lưỡi vẫn còn?”.
Lão Tử nghe xong thì đáp: “Sở dĩ răng rụng là do răng cứng quá, lưỡi biết lúc nào cứng, lúc nào mềm nên tồn tại được lâu hơn".
Câu nói này mang rất nhiều hàm ý, trong đó đạo lý cứng mềm của răng lưỡi cũng giống như mạnh yếu ở đời người. Đôi khi, kịp thời “tỏ ra yếu đuối” cũng là một kiểu ngôn ngoan!
Yếu đuối cũng là một kiểu khôn ngoan
Thời Trung Hoa Dân Quốc, có Thẩm Tòng Văn – 26 tuổi đã trở thành tiểu thuyết gia nổi tiếng. Khi được mời giảng dạy ở một học viện tại Thượng Hải, sinh viên nghe được tin ông xuất hiện đã đến ngồi chật kín lớp.
Thẩm Tòng Văn lần đầu lên lớp bị cảnh tượng đông đúc trước mắt làm cho hoảng sợ. Ông không nói được lời nào mà đứng đơ suốt 10 phút, khi lấy lại được một chút bình tĩnh Thẩm Tòng Văn cũng chỉ viết đề cương lên tấm bảng, rồi cúi gằm mặt lẩm bẩm giảng bài.
Dự định ban đầu là giảng dạy trong vòng 1 giờ, ấy vậy mà chưa đầy 10 phút thầy Thẩm đã dạy hết bài khiến cho học sinh phía dưới xôn xao bàn tán. Thấy vậy, Thẩm Tòng Văn liền cầm một mảnh phấn, xoay người viết lên bảng: “Hôm nay là buổi dạy đầu tiên của tôi, có nhiều người quá nên tôi thấy sợ”.
Lời thú nhận của thầy Thẩm khiến cả hội trường kích động không thôi, tất cả sinh viên đều đứng dậy vỗ tay, bày tỏ sự động viên và thấu hiểu của mình.
Thẩm Tòng văn đã dùng vẻ ngoài yếu đuối để thẳng thắn thừa nhận thiếu sót của bản thân, điều này không chỉ giúp ông nhận được sự thông cảm của học trò mà còn giúp giải phóng nỗi sợ của bản thân.
Không có ai trên đời là hoàn hảo, kẻ yếu chỉ bị coi là trò cười nếu cố tỏ ra mạnh mẽ, còn kẻ mạnh mẽ tỏ ra yếu đuối lại nhận được sự ưu ái từ người khác. Có thể nói, việc phơi bày sự yếu mềm của mình trước người khác cũng là một bước lùi để tiến lên phía trước như hàm ý “cứng mềm của hàm răng cái lưỡi” trong câu trả lời của Lão Tử trước câu hỏi “Vì sao về già răng rụng hết mà lưỡi vẫn còn?”.
Kẻ mạnh giả yếu mới thực sự khôn ngoan
Thời Xuân Thu, Ngô Việt tranh bá. Việt Vương Câu Tiễn đã nhiều lần bị đánh bại bởi nhà Ngô. Câu Tiễn bị bắt, vờ đầu hàng, nhẫn nhục chịu khổ sai ở nước Ngô trong 3 năm. Sau 3 năm làm nô lệ, cuối ông cùng cũng được thả về.
Về nước, việc Câu Tiễn làm đầu tiên là bí mật huấn luyện binh lính tinh nhuệ, đêm đêm nằm gai nếm mật để không quên đi nỗi nỗi hổ thẹn năm xưa. Cuối cùng, ông đã thành công đánh bại nước Ngô và trở thành lãnh chúa cuối cùng của thời Xuân Thu.
Đối với những bậc quân vương như Câu Tiễn, mạnh mẽ oai hùng không khó. Khó nhất là cúi đầu! Khi dám bộc lộ vẻ hèn mọn, yếu đuối mới thấy được thế gian rộng lớn, không bị giới hạn bởi những được mất trước mắt.
Cúi đầu không phải là sợ hãi mà là để nhìn thấy rõ con đường dưới chân, tự nhìn lại chính mình để ngày càng mạnh mẽ hơn. Nhu cương tùy lúc, làm được điều này bạn sẽ học được cách sống nhẹ nhàng, bình thản, không hơn thua so đo với bất kỳ ai.
"Dũng cảm là lớp ngụy trang của kẻ yếu, tỏ ra yếu đuối mới thực sự là khôn ngoan của kẻ mạnh". Câu nói đúc kết đạo lý này hẳn sẽ khiến nhiều người phải tự nhìn lại hành động của bản thân.
