Theo quan niệm của trung y, nam thuộc dương, nữ thuộc âm. Vận động sinh dương, tĩnh sinh ra âm, nên nam phải dựa vào ăn uống để duy trì năng lượng, còn nữ thì cần ngủ để duy trì sự tĩnh lặng. Cổ nhân dạy “Nam dựa vào ăn, nữ dựa vào ngủ” chính là vì như thế.
Giữa nam và nữ có sự khác biệt, nam dễ nóng dân, nữ dễ hao tổn khí huyết vì thế nam nên chú ý bồi bổ nguyên khí, nữ nên chú ý dưỡng huyết. Khi nắm được các nguyên tắc cơ bản về sức khỏe thì nam nữ mới có được cơ thể khỏe mạnh và cuộc sống hạnh phúc.
Cổ nhân dạy: Nam dự vào ăn
Rối loạn khí có thể dẫn đến nhiều bệnh tật, thiếu khí dẫn đến triệu chứng bệnh, còn khí suy kiệt dẫn đến tử vong.
Trong “Nam kinh” có câu: “Khí là gốc rễ của con người, nếu diệt gốc thì thân và lá đều khô héo”. Điều này có nghĩa rằng, nếu so sánh con người với một cái cây thì hơi thở chính là gốc rễ của cây, thân người chính là thân và lá của cây. Rễ ăn sâu xuống đất, lá sinh sôi nảy nở thì sức sống mới lâu bền. Khi khí trong cơ thể suy giảm, khí huyết không thông suốt, âm dương không hòa hợp sẽ khiến cho bệnh tật xâm nhập. Nam giới thiếu hụt khí phần lớn là nói đến chứng thận hư.
Ngày nay, đàn ông thường có thói quen bia rượu, hút thuốc, thức khuya, ham muốn tình dục vô độ,… nên dễ dẫn tới tình trạng gan nhiễm mỡ, cao huyết áp, tiểu đường, bệnh tim, viêm tuyến tiền liệt. Cuối cùng, một người vừa bước qua tuổi trung niên nhưng khí và thận đều kém khiến cơ thể bệnh tật quấn thân.
Những người bị thiếu khí thường hay bị hụt hơi, mệt mỏi, đầy bụng, ra mồ hôi, chóng mặt, khó tập trung, lời nói chậm chạp, khô mắt, đắng miệng, đau lưng, chân tay yếu, táo bón, tiêu chảy, nước tiểu vàng đau buốt, chân tay lạnh, kém ăn, rối loạn giấc ngủ,…
Khí huyết đối với nam giới vô cùng quan trọng, nên cần quan tâm đến việc bổ sung khí huyết thông qua chế độ ăn uống, ngủ nghỉ, sinh hoạt. Cổ nhân dạy “Nam dựa vào ăn”, ý muốn nói nam giới cần chú ý đến việc ăn uống để tăng cường sức khỏe. Nếu muốn tăng cường khí huyết thì nên ăn các món từ ngải cứu, củ sen, thịt dê,…
Cổ nhân dạy: Nữ dựa vào ngủ
Khí và huyết là nguồn gốc của sự sống, việc bổ sung máu huyết là việc cả đời đối với người phụ nữ. Về mặt sinh lý, phụ nữ rất dễ bị thiếu máu. Theo như cách nói của y học cổ truyền thì: “Khi khí chuyển thì huyết chuyển, khi khí tắc thì huyết ứ”. Tình trạng thiếu máu sẽ khiến người phụ nữ dễ mắc bệnh, do đó cần phải chú ý bổ sung.
Sống trong xã hội hiện đại bận rộn, ngày càng nhiều phụ nữ gặp phải những nguy cơ về sức khỏe do ảnh hưởng của môi trường sống, áp lực công việc cùng với các yếu tố khác. Nhiều phụ nữ vốn có nước da hồng hào, mắt sáng, răng trắng nhưng đến ngưỡng 40 lại trở nên cáu gắt, da dẻ khô cằn, tóc chẻ ngọn, hoa mắt chóng mặt, da xỉn màu. Mỗi khi nhìn bản thân trong gương lại chán nản, kém tự tin. Đây đều là những biểu hiện của việc thiếu khí huyết.
Theo quan điểm của y học cổ truyền, người phụ nữ nên chú trọng đến việc dưỡng huyết. Nếu không cơ thể sẽ dễ bị mắc các triệu chứng như môi tái nhợt, da mặt vàng, tóc khô xơ, suy nhược,… Thiếu máu quá nặng còn khiến cơ thể dễ bị lão hóa sớm, dẫn đến các triệu chứng như tóc bạc sớm, xuất hiện nhiều nếp nhăn và rụng răng. Khi đầy đủ khí huyết phụ nữ sẽ trở nên trẻ trung, xinh đẹp hơn. Lúc ấy sắc mặc sẽ hồng hào mà người xưa vẫn hay ví von là “da trắng hồng hào” hay “da như mỡ đông”. Vì thế, đối với phụ nữ dưỡng huyết chính là thần dược chống lão hóa hữu hiệu nhất.
