Lòng tốt rất đáng quý, nhưng lòng tốt mà không có sự sâu sắc và đúng đắn thì đó là sự yếu đuối.
Chúng ta từng nghĩ rằng sự chân thành trao đi sẽ đổi lấy sự chân thành khác và lòng tốt sẽ đổi lấy lòng tốt. Nhưng sau khi trải qua thực tế phũ phàng, chúng ta nhận ra rằng nếu mất đi sự cảnh giác, ta sẽ dễ dàng bị tiêu diệt và nếu quá tốt bụng, cuối cùng chúng ta sẽ bị thất vọng. Trên đời này không phải ai cũng biết ơn và không phải ai cũng xứng đáng được chúng ta đối xử tử tế.
Nếu lòng tốt không thể nở hoa, hãy để nó mọc gai.
1. Lòng tốt không có ranh giới chính là thảm họa
Lòng tốt không bao giờ là một điều dễ dàng. Lòng tốt không được trao đi đúng chỗ sẽ không đưa người khác lên thiên đường mà chỉ kéo bạn xuống địa ngục. Lòng tốt không có điểm mấu chốt sẽ khuyến khích kẻ ác, khiến bạn tự chuốc lấy rắc rối và cuối cùng tự làm hại chính mình.
Renshou, chồng của Qiuyuan, là một sĩ quan quân đội. Sau khi nhận được lệnh thuyên chuyển, anh đã đưa gia đình của mình lên đường đến Trùng Khánh, Trung Quốc. Trên đường đi, họ nhận được tin cha ốm nặng nên đã chuyển hướng trở về quê hương Tương Âm.
Vì không có nhà ở quê nên gia đình anh chỉ có thể ở tạm nhà người anh họ. Không muốn làm phiền nhiều đến gia đình người anh, Renshou đã chủ động trang trải chi phí cho gia đình trong thời gian anh ở lại. Anh họ nói nhà hết lương thực, Renshou liền mua về rất nhiều. Nhưng chỉ 10 ngày sau, người anh họ nói rằng gạo đã bị chuột ăn và yêu cầu Renshou mua tiếp.
Lúc này, Renshou thực sự đã được những người dân làng nói cho rằng gạo không phải bị chuột ăn mà là do người anh họ đã thua bài bạc. Nhưng vì lòng tốt, Renshou vẫn lấy tiền mua gạo mà không nói một lời. Thấy Renshou dễ nói chuyện, người anh họ đã trực tiếp xin tiền nhiều lần với đủ các lý do. Cuối cùng, người anh đó đã lừa Renshou tất cả số tiền tiết kiệm.
Renshou phải rời khỏi quân ngũ vì khoảng thời gian nghỉ chăm sóc gia đình đã kéo quá dài. Anh không có nguồn thu nhập nào, cả gia đình chỉ biết dựa vào chút tiền ít ỏi mà Qiuyuan dành dụm được để sống qua ngày. Nhưng sau khi bị lừa, họ gần như không còn khả năng đóng học phí cho con.
Khi bạn quá tốt với người khác, cuối cùng bạn sẽ tự đẩy mình vào vũng bùn. "Ngựa tốt sẽ bị người khác cưỡi, người tốt sẽ bị người khác phụ". Nếu bạn tử tế đến mức không chút e dè thì đối phương sẽ tệ với bạn không chút đắn đo.
Lòng tốt không có điểm mấu chốt sẽ chỉ tạo điều kiện cho những kẻ tham lam tiến lên và tạo cơ hội cho những kẻ có động cơ thầm kín lợi dụng. Không phải ai cũng biết cách đền đáp lòng tốt của chúng ta. Chỉ bằng cách cho người khác biết điểm mấu chốt của chúng ta, chúng ta mới có thể tự bảo vệ mình tốt hơn.
2. Lòng tốt vô nguyên tắc sẽ đổi lại sự khinh thường
Có một chàng thanh niên rất ấm áp đã cho người bạn vay một số tiền. Hai tháng sau, anh đến đòi tiền thì người bạn tỏ ra không vui mà nói rằng: “Mới có mấy ngày mà cậu đã đến tận đây đòi nợ ư?” Sau khi nghe điều này, chàng trai trẻ xấu hổ bỏ đi.
Nửa năm sau, cậu quay lại nhắc bạn trả tiền cho mình. Không ngờ người bạn giận dữ nói: "Sao cậu lại tính toán thế? Đã bao lâu rồi vẫn không bỏ qua được sao?"
Cuối cùng, người bạn không những không chịu trả lại tiền mà còn đi khắp nơi nói rằng anh chàng thanh niên này keo kiệt, không xứng đáng làm bạn bè. Lòng tốt và sự tận tâm của cậu không những không được đền đáp mà còn tạo ra những lời dè bỉu, vu khống cho chính mình.
Nhà thơ Samuel Johnson đã nói: “Con đường dẫn đến địa ngục thường được lát bằng những ý định tốt”.
Lòng tốt mất đi thước đo thường không được đền đáp bằng lòng biết ơn, mà là sự ngược đãi và bắt nạt. Phim kinh điển "Bố già" có câu: "Lòng tốt vô kỷ luật sẽ chỉ khiến đối phương muốn làm gì thì làm".
Đối với những người không biết ơn, trao đi lòng tốt chính là tạo cơ hội cho họ hại ta. Lòng tốt vô độ là mật ong đối với người khác, nhưng là thạch tín đối với chính mình. Khi kết thân với người khác, khi không muốn thì ngoảnh mặt, khi nên từ chối thì hãy từ chối, như vậy mới có thể hòa thuận với nhau và khiến bản thân thoải mái.
3. Bạn không cần làm tổn thương mọi người, nhưng phải có "gai"
Nhà tâm lý học Freud từng nói: "Trong bất kỳ mối quan hệ nào, chúng ta phải dám bảo vệ ranh giới của mình với sự tức giận. Người không có sự tức giận như một quốc gia không có vũ khí".
Nếu bạn quá tốt bụng, bạn sẽ chỉ biến mình thành quả hồng mềm cho người khác nhào nặn. Chỉ khi bạn trở nên "cứng", không dễ động vào, bạn mới có thể giành được sự tôn trọng và công nhận của người khác.
Những người sắc sảo có thể có bước đi suôn sẻ và tự do hơn trên thế giới này. Kể từ ngày hôm nay, hãy ngừng tự làm khổ bản thân mình. Bạn không cần làm tổn thương người khác, nhưng bạn phải có gai. Khi bạn đầy gai góc và trở nên khó động vào người khác sẽ đối xử dịu dàng với bạn.
Bông hồng mang những chiếc gai sắc nhọn không phải để làm tổn thương mọi người mà chỉ để bảo vệ mình khỏi bị thú dữ tàn phá. Trong nhiều trường hợp, việc mọc gai không phải để làm tổn thương người khác mà để bảo vệ chính chúng ta tốt hơn.
Lòng tốt có thể miễn phí trong thế giới này, nhưng nó không hề rẻ. Lòng tốt của bạn, với một chút "gai góc" hơn, sẽ không bị coi thường và thất vọng.